EMDR Nedir? EMDR Tedavisi Nasıl Uygulanır?
EMDR Nedir?
EMDR, Türkçe açılımıyla Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, güçlü bir psikoterapi yaklaşımıdır. EMDR’nin gelişimi 1987 senesinde, Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini tesadüfen keşfetmesiyle başladı.
Dr. Shapiro bu etkiyi travmaya (Savaş,doğal afetler,taciz,tecavüz, rahatsız eden yaşam deneyimleri, fobi, panik atak, yas, çocukluk travmaları ,kronik ağrı, duygusal) maruz kalmış kişiler üzerinde bilimsel olarak inceledi ve tedavide sağlanan başarıyı gösteren çalışmasını yayınladı. Bu çalışmadan aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.
EMDR terapi göz hareketlerinin, rahatsız edici düşüncelerin etkisini azalttığı teorisine dayanır.
Beyin, her yeni deneyimle birlikte kendisine ulaşan duygu, düşünce, ses, koku gibi bilgi kaynaklarını işler ve öğrenme için işlevsel hale getirir. Bu sistem sağlıklı çalıştığı zaman öğrenme gerçekleşir.
Travmatik ve olumsuz olaylar bu bilgi işleme sisteminde bozulmaya sebep olur. Dolayısıyla yeni bilgiler işlenemez, işlevsel bilgi ortaya çıkmaz ve öğrenme gerçekleşemez.
İşlenmeyen bilgiler, oldukları hali ile depolanır. Böylelikle kişi izole kalmış anıları tetiklendiğinde, sanki o anıyı tekrar yaşıyormuş gibi etkilenir. EMDR terapisi, bu izole kalmış ve işlenmemiş anıları , olumsuz duygu ve davranışların temeli olarak görür.
İşlenmeyen anılar, geçmişte yaşanan büyük kazalar, savaş, kayıplar vb. olabildiği gibi çocukluk döneminden kalan travmalar veya günlük hayatta yaşanılan olumsuzluklar da olabilir.
EMDR terapi, beynin bozulmuş olan mekanizmasının tekrardan çalışmasını, izole olmuş, işlenmemiş anının işlenmesini sağlar. Böylelikle öğrenme gerçekleşir ve anının kişi üzerindeki travmatik etkisi azalır.
EMDR’ye (Adaptif Bilgi İşleme Modeline) göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her yeni deneyim aracılığı ile kendisine ulaşan bilgiyi işler ve işlevsel hale getirir. Duygu, düşünce, duyum, imge, ses, koku gibi bilgilerin işlenip ilişkili anı ağlarına bağlanarak bütünleşir. Böylece yaşanılan deneyimle ilgili öğrenme gerçekleşir. Edindiğimiz bilgiler gelecekte tepkilerimizi uygun bir şekilde yönlendirmek üzere depolanmış olur.
Bu sistem normal çalıştığında ruh sağlığını ve insan gelişimini öğrenme yoluyla desteklediği için adaptif, uyumlu bir mekanizma olarak kabul edilir.
İnsan hayatında etkilendiği doğal afetler, kazalar, kayıplar, savaş, taciz, tecavüz gibi önemli travmaların yanı sıra, başta çocukluk çağı olmak üzere her yaşta yaşanan ve etkisi travmatik olan her tür yaşantı; günlük hayatta yaşanan olumsuz olaylar, şiddete maruz kalmada uygulanabilir.
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme terapisi hastalara yeni bakış açısının kazandırdığı pozitif inançlar ve olumlu duygular ile kişinin kendisine, ilişkilerine, dünyaya bakışını da olumlu yönde gelişimini sağlar.
Terapinin Uygulama Süreci Nasıldır?
- Danışanın Geçmişi: Danışanımızın ortaya koyduğu probleme dair yaşantısal olaylar ele alınır.
- Hazırlık: Danışan terapi hakkında bilgilendirilir, uygulanma onayının alınması ve uygulamaya hazır hale getirilir.
- Değerlendirme: Terapist, danışanın hedef anının belirlenmesi, bu anı ile ilgili bugünkü negatif inancını ve duygularını, bedenindeki hislerini ve yerini ve arzuladığı pozitif inancını belirlemesine yardımcı olur.
- Duyarsızlaştırma: Bu aşamaya danışanın anıyı temsil etmek üzere seçtiği resme odaklanması, negatif inancını düşünmesi, negatif duygularını yaşaması ve tüm bunların bedeninde yarattığı değişimi hissetmesi ile başlanır. Ardından danışan zihnini serbest bırakır. İçeriğini veya nereye doğru gittiğini kontrol etmeden zihninden geçen her şeyin farkına varır.
- Yerleştirme: Danışanımızın pozitif inancını pekiştirmek amacıyla setler uygulanır.
- Beden Tarama: Danışanın anısına dair kalan fiziksel ve somatik bir durum varsa yeniden işlenmesi sağlanır.
- Kapanış: Terapist danışana geri bildirimde bulunur, gerektiğinde rahatlatacak bazı teknikleri uygular, seanstan sonra neler olabileceğini anlatır. Psikolojik tepkileri hakkında kısa notlar almasını ister.
- Yeniden Değerlendirme: Bir önceki seansın değerlendirilmesi yapılır. Terapist önceki seansta ulaşılmış pozitif sonuçların yerleşip yerleşmediğini kontrol eder. Ayrıca hastasından gelen yeni verileri değerlendirir. Bu değerlendirmeler sonucunda işlemleme süreci devam eder veya diğer anılarla çalışılmaya başlanır.
Hangi Rahatsızlıklarda Uygulanabilir?
– Depresyon
– Panik Atak
– Travmalar
– Fobiler
– Yas
– Stres bozukluğu
– Sınav Stresi
– Motivasyon
– Cinsel Sorunlar
– Kronik Ağrılar
– Somatik Bozukluklar
– Aşk Acısı
– Yeme Bozukluğu
– Okul fobisi
– Cinsel ve/veya Fiziksel Taciz
– Başağrısı, Migren
– Kişilik Bozuklukları
– Kendilik Değeri ve Özgüven İçin Duygusal Kaynak Kazanımında Kullanılmaktadır.
Danışan EMDR terapisi neden yapılır ve ne işe yarar, EMDR tedavisi nasıl yapılır ve nasıl uygulanır ile EMDR terapisi ne kadar sürer konularında bilgilendirilir.
Terapist, danışanın kötü anısını temsil eden bir resim aracılığıyla bu resme dair danışanın bugünkü negatif duyguları, bedenindeki hisleri ve amaçladıkları pozitif duyguları belirlemesine yardımcı olarak tedavisine başlar.
Danışan, negatif anıyı temsil eden resme odaklandıktan sonra duyarsızlaştırma süreci başlar.
Danışan zihnini serbest bırakır ve bir yandan gözleriyle terapistin parmak hareketlerini takip ederken diğer yandan zihninden geçenlere odaklanır.
Psikolog her aşamada, danışana rehberlik eder.
EMDR terapi süreci ve ne kadar süreceği kişiden kişiye değişir. Kişinin olayları işleme süreci ve çalışılan travmanın boyutu etkilidir.
EMDR terapi 8 ile 20 seans arasında değişmektedir.
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme terapi ile kötü anılar silinmemekte, kişinin kötü anıları öğrenme sürecine dahil edilip kişi üzerindeki etkisi azaltılmaktadır.
